LIEFDE EN GEHOORZAAMHEID (4-2-22)
LIEFDE EN GEHOORZAAMHEID (4-2-22)
Neem nou het verhaal van Abraham die zijn zoon Izaäk offert, in opdracht van de Heer. Op het laatste moment weerhoudt een engel hem ervan, maar daarna wordt hij uitbundig geprezen voor zijn gehoorzaamheid. Wat is dit voor God? Is dit liefde? En wat is dit voor geloofsvoorbeeld? Elke man die zijn kind iets wil aandoen, en zeker als hij meent dat dat in opdracht van de Heer is, moet worden opgesloten! En wel onmiddellijk!
We praatten erover door, met een groepje, naar aanleiding van de dienst van 23 januari waarin dit verhaal centraal stond. Zoveel open vragen immers. En met geen enkel antwoord valt feitelijk te leven. Dat kinderoffers vaker voorkwamen in omliggende culturen. Dat Abraham de vraag verkeerd begrepen heeft. Of dat hij vooraf wist dat Izaäk gespaard zou worden. Dat geloven nu eenmaal blind vertrouwen is. Of dat het maar een verhaal is, wat je symbolisch moet begrijpen.
Waar vooral mee geworsteld werd. Hoe de God die oprijst uit dit verhaal een God van liefde kan zijn. Want dat geloven we immers. Dat God liefde is. En hoe kan hij dan zo wreed zijn. Hoe kan hij zoiets vragen van de man die hij tegelijkertijd belooft te zegenen? Gevoed worden door de hand die je slaat, dat kan toch niet waar zijn? We verkenden dat terrein, voorzichtig. Is God ook in het kwaad dat je treft, in de dood, in het lijden. En heeft hij daar dan ook de hand in? Hij heeft de hand in álles, zei iemand. Hij wist ook niet precies hoe, daar dacht hij al zijn hele leven over na. Terwijl dit nu precies het punt is waar anderen afhaken. Zo’n God, hoe kun je daar nu van houden? Dat bestáát niet.
Onbestaanbaar, dat is wel een woord bij dit verhaal. En worstelen. Die ook. Misschien wel om de zegen, die zo centraal staat in de Abrahamverhalen, en die, zo concludeerden we, niet per se hetzelfde is als liefde. Zegen is groter, hoger, dieper. Misschien ook rauwer. Terwijl. Precies door de verhalen die niet kunnen maar toch gebeuren, is Gods zegen tot op de dag van vandaag zichtbaar. Als je er zo naar kijkt, als naar een proces, dan zou je kunnen zeggen dat de mensen (hebben) moeten leren met de Heer om te gaan, dat ze vallend en opstaand hebben moeten leren wie Hij is en wat Hij verwacht. En andersom misschien ook. Worstelen van Godswege, met de mensen, ervaren wat ze zijn en wat er van ze verwacht kan worden. Tot die Zoon verscheen op aarde, die in de dagelijkse omgang met hen het voorlopig laatste woord sprak, tot het uiterste de gehoorzaamheid vereenvoudigend omdat ze het anders nooit gaan begrijpen: heb de Heer lief bovenal, en je naaste als jezelf.
Misschien zou je het zo kunnen zeggen. Dat dat is wat gebeurt tussen de hemel en de aarde. Worstelen. Zoeken. Vallen. En tenslotte: opstaan.
Misschien is zó gehoorzaamheid, die worstelend tot stand komt, dwars door wat onbestaanbaar is. Misschien is dat dan liefde. Maar het is zeker de zegen.
Tot op de dag van vandaag.
Marijke van Selm
|
